Van bi tay quay là gì?
Van bi tay quay là dòng van bi sử dụng phương pháp điều khiển van bằng sức người, thông qua bộ phận điều khiển là tay quay hay còn được gọi là vô lăng. Bộ phận vô lăng này để có thể điều khiển được hoạt động của van thì thông thường nó sẽ được thiết kế thêm một hộp bánh răng, hộp bánh răng sẽ liên kết hoạt động của vô lăng với trục van, bên cạnh đó còn có tác dụng trợ lực cho hoạt động đóng mở van.
Van được dùng với mục đích chính là để điều khiển đóng ngắt dòng lưu chất ngoài ra còn có thể điều tiết lưu lượng dòng lưu chất nhờ việc điều chỉnh góc độ của viên bi trong thân van. Các dòng van có kích thước lớn thì việc điều chỉnh này sẽ trở nên khó khăn đối với dòng tay gạt sẽ trở nên khó khăn vì thế dòng van bi tay quay ra đời giúp việc vận hành dễ dàng hơn.
Ngoài van bi tay quay ra, còn có các dòng như van bi tay gạt, van bi điều khiển khí nén, van bi điều khiển điện…
Cấu tạo của van bi tay quay
Bộ truyền động tay quay: Bộ truyền động tay quay sẽ bao gồm một tay quay vô lăng và một hộp bánh răng, được kết nối với nhau, bộ phận tay quay vô lăng quay sẽ làm quay bánh răng trong hộp số.
Thân van: Thân van có thể được chế tạo từ các dòng vật liệu khác nhau như inox, đồng, gang, thép
Trục van: Trục van sẽ được kết nối với hộp bánh răng, hoạt động của nó sẽ nhờ vào hoạt động của hộp bánh răng, trục van có tác dụng điều chỉnh góc độ của viên bi, nó là bộ phận kết nối hoạt động của tay quay tới viên bi.
Bi van: Bi van được thiết kế khoét lỗ ở giữa, các lỗ này có thể có các dạng như khoét dạng chữ V, khoét dạng tròn…Bi thường được chế tạo bằng vật liệu inox, chống gỉ.
Gioăng làm kín: Gioăng làm kín của van được lắp đặt ở vị trí hoạt động của viên bi, vị trí của trục van với cổ van và vị trí ở mối nối với đường ống. Nó đều có tác dụng là làm kín, ngăn van không bị rò rỉ.
Nguyên lý hoạt động của van bi tay quay
Van bi tay quay có thể điều khiển đóng ngắt và điều tiết lưu lượng của lưu chất, thông qua việc điều chỉnh hoạt động của viên bi. Van có nguyên lý hoạt động rất đơn giản như sau:
Khi quay vô lăng, vô lăng sẽ truyền một lực mô men xoắn làm cho bánh răng trong hộp bánh răng quay, bánh răng này được liên kết với trục của van nó sẽ truyền mô men xoắn làm cho trục van bi quay theo, lúc này góc độ của viên bi sẽ được điều chỉnh.
Tùy vào mục đích mà người vận hành sẽ điều chỉnh góc độ viên bi phù hợp. Khi lỗ khoét viên bi song song với hướng dòng chảy thì van được mở với góc độ lớn nhất, để điều tiết lưu lượng dòng chảy thì tùy chỉnh góc độ của lỗ khoét viên bi theo các góc nhỏ hơn 90 độ, góc độ càng nhỏ, lưu lượng dòng chảy sẽ càng nhỏ.
Vật liệu chế tạo van bi tay quay
Người ta thường phân loại van dựa vào các dòng vật liệu chế tạo nên thân van, thân van thường được đúc bằng các dòng vật liệu như: inox, gang và thép. Vì van bi tay quay thường là những dòng van lớn nên những dòng vật liệu này được sử dụng phổ biến hơn cả. Tuy nhiên mỗi dòng vật liệu lại có những ứng dụng khác nhau.
Van bi tay quay inox
Dòng vật liệu này có khả năng chống gỉ tốt, làm việc tốt trong môi trường hóa chất và vật liệu này là dòng vật liệu tiêu chuẩn cao nên nó thường được ứng dụng trong các hệ thống sản xuất chế biến thực phẩm, nước sạch, hóa chất loãng..
Với lợi thế từ vật liệu inox cho phép van có thể ứng dụng và làm việc cho nhiều môi trường làm việc khác nhau, không những thế đây còn là dòng sản phẩm luôn đảm bảo cho người tiêu dùng có được quá trình sử dụng một cách hiệu quả hơn
Chính vì môi trường làm việc đa dạng như vậy mà những dòng van inox luôn có tỷ lệ sử dụng sản phẩm cao hơn rất nhiều so với các dòng van được làm từ vật liệu gang hay thép. Khi sử dụng các dòng van inox ngoài sử dụng cho các hệ thống hoá chất van còn có thể ứng dụng cho hệ thống có nhiệt độ cao ví dụ như lò hơi, nhiệt độ làm việc có thể lên tới 200 độ C.
Van bi tay quay gang
Dòng vật liệu này được sử dụng phổ biến trong công nghiệp, dòng van này thường được ứng dụng ở những hệ thống xử lý nước, hệ thống hóa dầu, lọc dầu.
Với các dòng van được làm từ vật liệu gang khách hàng cần phải chú ý tới việc ứng dụng đây là sản phẩm không được sử dụng cho các hệ thống thực phẩm, việc ứng dụng van gang vào các hệ thống như này sẽ không đảm bảo được chất lượng vệ xinh an toàn cho lưu chất bên trong.
Như mình đã chia sẻ ở trên thì van gang phần lớn được ưu tiên sử dụng cho các nhà máy công nghiệp ví dụ như sản xuất sắt thép, xử lý nước công nghiệp, nước thải sinh hoạt, nước thải trong chăn nuôi.
Đây đều là những môi trường làm việc được sử dụng cho các hệ thống
Van bi tay quay thép
Dòng van này có khả năng chịu áp suất cao và nhiệt độ cao nên nó thường được sử dụng ở những nơi có điều kiện khắc nghiệt.
không giống như hai dòng sản phẩm ở trên, đối với dòng van gang mục đích được sản xuất ra nhằm ứng dụng cho các hệ thống có nhiệt độ cao lên tới 400 độ C. Nếu bạn từng làm việc trong các hệ thống hơi trên toàn quốc có thể nhận thấy rằng, toàn bộ van công nghiệp được ứng dụng chủ yếu là các dòng van được làm từ vật liệu thép.
Thông qua những gì mà mình vừa chia sẻ ở trên khách hàng có thể nhận biết được, với mỗi dòng vật liệu sẽ đem lại cho người dùng có những ưu điểm nhằm phù hợp với từng môi trường làm việc khác nhau.
Việc quan trọng nhất của khách hàng đó là làm sào lựa chọn cho mình một sản phẩm với vật liệu phù hợp, tránh tình trạng sử dụng các dòng van với vật liệu không đúng ví dụ như van gang dùng cho hệ thống hơi có nhiệt quá cao, hay van thép lại ứng dụng cho hệ thống thực phẩm. Việc làm này không chỉ làm van hỏng đi rất nhanh còn ảnh hưởng tới chất lượng lưu chất bên trong.
Ưu điểm của van bi tay quay
Van bi tay quay có thiết kế hộp bánh răng, hộp bánh răng này hỗ trợ lực cho việc vận hành van, vì thế việc vận hành van trở nên dễ dàng hơn, nhẹ nhàng hơn.
Các dòng van bi đều có khả năng điều tiết lưu lượng, dòng van bi tay quay cũng vậy, nó có thể điều khiển đóng ngắt lưu chất và điều tiết lưu lượng dòng chảy.
Van có độ bền cao, hoạt động ổn định, ít xảy ra tình trạng rò rỉ.
Được cấu tạo từ nhiều dòng vật liệu khác nhau, đảm bảo đa dạng các dòng van có thể sử dụng ở những hệ thống khác nhau.
Sử dụng các dòng van tay quay khách hàng có thể cảm nhận được quá trình đóng mở rất nhẹ một điều không thường thấy trên các dòng van tay gạt.
Ứng dụng của van bi tay quay
Như đã nói, van bi tay quay thường được ứng dụng cho các hệ thống từ trung bình đến lớn hơn, bởi vì đối các hệ thống nhỏ thì van bi tay quay thường gây tốn diện tích và không cần thiết đến. Các ứng dụng của van bi tay quay như:
Ứng dụng trong các hệ thống đường ống trong công nghiệp.
Ứng dụng trong các nhà máy sản xuất giấy và chế biến bột giấy.
Ứng dụng trong ngành công nghiệp dầu khí.
Ứng dụng trong các nhà máy xử lý nước.
Xem thêm: Van bi khí nén