Rọ bơm là 1 sản phẩm van công nghiệp, có tên tiếng Anh là foot vavle.
Đây là một dòng van 1 chiều, chúng có chức năng tương tự như các sản phẩm van 1 chiều, nó được sử dụng để ngăn cản dòng chảy ngược. Điểm khác biệt là các sản phẩm này còn được thiết kế với bộ phận lưới lọc, cho khả năng cản tạp chất đi vào trong rọ bơm
Rọ bơm còn có được gọi với một số tên gọi khác như rọ hút, rọ bơm nước, chõ bơm, chõ hút…
Các thiết bị này thường được ứng dụng và lắp đặt ở cuối đường ống hút của các máy bơm, chúng được sử dụng phổ biến ở các ao hồ, hồ bơi, giếng nước.
Các sản phẩm này được thiết kế rất đa dạng với các dòng vật liệu khác nhau như đồng, gang, inox, thép, nhựa…và chúng cũng được thiết kế với hình dạng khác nhau, lưới lọc hình dạng dạng nhau như dạng hình tròn hoặc hình trụ.
Một số sản phẩm rọ bơm
2 Cấu tạo của rọ bơm
Rọ hút cấu tạo gồm 6 bộ phận chính: Thân rọ, đĩa van, trục van, lò xo, tấm lưới lọc, gioăng làm kín.
Thân van: Thân rọ được cấu tạo từ các vật liệu: gang, thép, inox, nhựa có khả năng sử dụng ở những môi trường khác nhau bởi vì tính chất đặc trưng của từng loại vật liệu này khác nhau.
Đĩa van: Bộ phận này tùy vào từng loại rọ hút sẽ có thiết kế khác nhau thông thường được thiết kế hình dạng đĩa hoặc cũng có thể được thiết kế theo hình dạng bi tròn. Đây là bộ phận quan trọng của van, có nhiệm vụ đóng mở van, đóng lại ngăn không cho lưu chất chảy qua hoặc mở ra để dòng lưu chất có thể chảy qua. Đĩa van này được thiết kế hoạt động nâng lên nhờ lực hút của máy bơm.
Gioăng làm kín: Gioăng làm kín được thiết kế lắp đặt ở vị trí thân van và đĩa van, để khi đĩa van đóng lại chúng có thể tạo độ kín khít , ngăn lưu chất bị rò rỉ. Các gioăng này có chức năng chính là để làm kín van tuy chúng chỉ là nhỏ trong nhưng cũng rất quan trọng và không thể thiếu trong thiết bị này.
Trục van: Trục van được kết nối với đĩa van và lò xo, trục van thường được chế tạo từ vật liệu không gỉ như inox
Lò xo: Lò xo là bộ phận sử dụng để hỗ trợ đóng đĩa van lại nhanh chóng hơn. Khi máy bơm bị ngắt các lò xo này sẽ dựa vào lực đàn hồi của chúng để đóng đĩa van lại.
Tấm lưới lọc: Tấm lưới lọc có nhiệm vụ chính là ngăn cản chất bẩn lọt vào trong van và trong hệ thống, tấm lưới lọc là chi tiết bên ngoài. Được thiết kế với các kiểu loại và hình dáng khác nhau. Các dạng vòm tròn hay dạng trụ, dạng ống. Tấm lưới lọc có thể ở dạng tấm lưới đan, lưới đục lỗ hoặc dạng đúc. Kiích thước của lưới lọc cũng sẽ khác nhau, kích thước lưới lọc khác nhau sẽ được sử dụng với mục đích loại bỏ các loại tạp chất khác nhau.
Cấu tạo rọ bơm
3 Nguyên lý hoạt động của rọ bơm
Rọ bơm có hoạt động rất đơn giản, nó có hoạt động tương tự như các thiết bị van 1 chiều.
Các thiết bị này được lắp đặt với đầu vào của máy bơm. Vì vậy, khi kích hoạt máy bơm các sản phẩm rọ bơm này sẽ sử dụng lực hút của máy bơm để mở van. Hoạt động cụ thể của rọ bơm như sau:
Khi mở máy bơm, lực hút của máy bơm sẽ làm cho áp suất trong rọ thay đổi, lúc này áp suất trong rọ sẽ thấp hơn, đĩa van sẽ được nâng lên khỏi vị trí của nó, lúc này van được mở ra, dòng lưu chất có thể chảy qua. Khi máy bơm tắt đi, lúc này lực hút mất đi, áp suất trong rọ bơm giảm và dựa vào lực đàn hồi của lò xo, áp suất dòng chảy ngược và trọng lực sẽ khiến cho đĩa van bị đẩy về vị trí cũ, trở về trạng thái đóng, dòng nước được ngăn lại trong đường ống, không bị chảy ngược lại về bồn chứa.
Nguyên lý hoạt động rọ bơm
4 Ưu nhược điểm của rọ bơm
4.1 Ưu điểm của rọ bơm
Các rọ bơm mang lại khả năng là ngăn chặn sự tích tụ của các cặn bẩn, mảnh vụn, rác, vào trong máy bơm. Các rọ bơm này giúp bảo vệ máy bơm khỏi các tạp chất nhờ thiết kế rất đơn giản như vậy.
Thiết bị này là sản phẩm van 1 chiều giúp ngăn chặn dòng chảy ngược, giữ nước trong đường ống để ngăn ngừa máy bơm bị hỏng do tình trạng chạy khô.
Các sản phẩm này được thiết kế với kiểu kết nối đa dạng như kết nối ren, kết nối bích, rất dễ dàng trong việc lắp đặt, khi thiết kế kiểu lắp đặt này, nó mang lại khả năng nhanh chóng và dễ dàng.
Chúng có chất lượng tốt, hoạt động hiệu suất cao sẽ giúp kéo dài tuổi thọ cho máy bơm.
Các sản phẩm này sẽ giúp tiết kiệm chi phí bởi vì chúng có giá thành rất rẻ.
4.2 Nhược điểm của rọ bơm
Dòng sản phẩm này này thiết kế cùng tấm lưới lọc, khi sử dụng với những môi trường chưa qua xử lý trong thời gian dài. Rọ bơm thường có tình trạng là tắc do rác thải, tạp chất bám vào gây ảnh hưởng đến dòng chảy.
Chúng cũng có thể bị rò rỉ khi bị bám cặn bẩn, điều này khiến hiệu suất hoạt động của hệ thống giảm xuống.
Hình ảnh rọ bơm
5 Phân loại rọ bơm
5.1 Phân loại theo vật liệu
Rọ bơm gang
Được chế tạo từ vật liệu gang cầu, rọ bơm gang có độ bền bỉ cao, chống va đập, chịu được nhiệt cao, rọ hút gang được thiết kế với các kích thước lớn hơn, nên thường được áp dụng vào các hệ thống lớn.
Rọ bơm gang
Rọ bơm đồng
Rọ bơm đồng được cấu tạo từ vật liệu đồng thau. Các sản phẩm này thường được sử dụng trong các hệ thống nước sạch, ứng dụng trong các nhà máy, các công ty hay khu dân cư.
Rọ bơm đồng
Rọ bơm inox
Các sản phẩm này được chế tạo từ vật liệu inox 201, inox 304, inox 316, rọ bơm inox có khả năng chịu áp lực tốt, nhiệt độ cao, phù hợp với môi trường có tính ăn mòn, tuy nhiên giá thành thường cao hơn các loại khác.
Rọ bơm inox
Rọ bơm nhựa
Dòng sản phẩm này được chế tạo từ vật liệu nhựa PVC, CPVC, HDPE,… có ưu điểm chống ăn mòn, làm việc trong môi trường axid, bazo, giá thành rẻ tuy nhiên rọ nhựa không chịu được áp lực cao, nhiệt độ cao nên chủ yếu các sản phẩm này sẽ được lắp đặt vào các hệ thống máy bơm trong các hồ bơi, ao, hồ, hay nhà máy xử lý nước thải.
Các rọ bơm nhựa này sẽ thích hợp với hầu hết các ứng dụng, nó có trọng lượng nhẹ, giá thành rẻ và có khả năng chịu ăn mòn mài mòn tốt.
Rọ bơm nhựa
5.2 Phân loại theo kiểu kết nối
Rọ bơm nối bích
Rọ bơm kết nối bích là các sản phẩm có thiết kế kiểu kết nối bích. Các sản phẩm này được kết nối với đường ống thông qua kiểu nối bích. Là những sản phẩm có kích thước lớn, thích hợp hơn khi lắp đặt trong các ứng dụng trong công nghiệp.
Cũng bởi vì kiểu kết nối bích này cho khả năng kết nối chắc chắn hơn vì vậy chúng có thể được sử dụng với những hệ thống có lưu lượng lớn, áp suất lớn và hạn chế rò rỉ.
Rọ bơm nối bích
Rọ bơm nối ren
Rọ bơm với kiểu kết nối ren là rọ bơm có kích thước nhỏ gọn và thiết kế của các sản phẩm này cũng rất nhỏ gọn. Các rọ bơm nối ren này thiết kế có kiểu kết nối dạng ren trong, ren ngoài hoặc dạng ren kép. Thích hợp cho những ứng dụng nhỏ và vừa. Đặc điểm của kiểu kết nối này là khả năng chịu áp suất kém hơn so với kiểu nối bích vì vậy cũng sẽ dễ bị rò rỉ hơn nếu đặt vào điều kiện áp cao.
Rọ bơm nối ren
5.3 Phân loại theo đặc điểm cấu tạo
Rọ bơm dạng đĩa
Thiết kế của sản phẩm này có đĩa có dạng dẹt tròn, hoạt động của rọ này sẽ phụ thuộc vào chuyển động lên xuống của đĩa.
Rọ bơm dạng đĩa
Rọ bơm dạng bi
Hoạt động của sản phẩm này sẽ phụ thuộc vào một viên bi, các rọ này sẽ được thiết kế có 1 viên bi có thể chuyển động tự do. Viên bi này sẽ được điều chỉnh lên xuống để mở và chặn cửa van.
Rọ bơm dạng bi
5.4 Phân loại theo xuất xứ
Rọ bơm Ebara
Rọ bơm Ebara là sản phẩm được sản xuất bởi công ty Ebara, đây là 1 trong những công ty hàng đầu của Nhật Bản. Ebara đã có tuổi đời hơn 100 năm trong ngành sản xuất các thiết bị, máy móc công nghiệp như máy bơm, tuabin…
Rọ bơm Ebara
Rọ bơm Wonil
Rọ bơm Wonil là sản phẩm được rọ bơm của Hàn Quốc. Dòng sản phẩm này được thiết kế cấu tạo từ các vật liệu gang, inox. Là dòng sản phẩm có chất lượng cao, có độ bền cao.
Các sản phẩm này có khả năng ứng dụng tốt với nhiều ứng dụng, chúng là các sản phẩm hoàn toàn tự động, hoạt động dựa vào lực hút của máy bơm và trọng lực.
Rọ bơm Wonil
Rọ bơm AUT
Rọ bơm AUT có nguồn gốc xuất xứ tại Malaysia, sản xuất bởi thương hiệu AUT. Dòng sản phẩm phổ biến nhất của thương hiệu AUT là các rọ gang giỏ inox. Cấu tạo thân từ vật liệu gang dẻo và phần rọ từ vật liệu inox chống gỉ cực tốt.
Rọ bơm AUT
Rọ bơm Miha
Rọ bơm Miha hay rọ bơm Minh Hòa, đây là dòng sản phẩm được sản xuất bởi thương hiệu Minh Hòa. Thương hiệu Minh Hòa là 1 thương hiệu của Việt Nam. Chuyên sản xuất các sản phẩm van công nghiệp, đặc biệt nổi tiếng với các sản phẩm cấu tạo từ vật liệu đồng.
Các sản phẩm rọ hút của Miha phổ biến nhất với các sản phẩm được cấu tạo từ dòng vật liệu đồng, vì vậy chúng thích hợp sử dụng với những ứng dụng nước sạch.
Rọ bơm Miha
6 Tính năng của rọ bơm
Hoạt động của rọ bơm như một thiết bị van một chiều, vì thế có thể thấy, tính năng chính của chúng chính là ngăn chặn dòng chảy ngược.
Tuy nhiên, dòng sản phẩm này có chức năng riêng của nó, nó được sử dụng với các máy bơm, lắp đặt ở đầu vào của máy bơm, còn các van một chiều thì có thể được lắp đặt tại các vị trí sau máy bơm và trong đường ống…
Các sản phẩm này giúp bảo vệ máy bơm không bị hư, hỏng do tình trạng máy bơm chạy khô, không có nước chúng giúp tránh lãng phí năng lượng.
Tình trạng máy bơm chạy khô thường xảy ra khi không có nước mồi trong đường ống, khi sử dụng các rọ bơm, chúng giúp giữ nước trong đường ống vì vậy sẽ ngăn tình trạng này xảy ra.
Việc máy bơm chạy khô trong thời gian dài sẽ khiến cho máy bơm nhanh chóng bị hư hỏng, vì vậy các thiết bị này cũng sẽ giúp bảo vệ hoạt động của máy bơm.
Các thiết bị này còn giúp bảo vệ máy bơm khỏi các tạp chất, mảnh vụn có chứa trong lưu chất không bị dẫn vào máy bơm nhờ thiết kế tấm lưới lọc. Tấm lưới lọc của rọ bơm sẽ giúp cản các tạp chất lại bên ngoài, chỉ cho lưu chất chảy qua.
Các thiết bị này còn được sử dụng để duy trì áp suất thủy lực trong đường ống.
Tính năng rọ bơm
7 Đặc điểm của rọ bơm
Các thiết bị này thường được thiết kế với kết nối ren hay bích để dễ dàng lắp đặt, tiện lợi trong quá trình lắp đặt.
Các sản phẩm này yêu cầu độ kín khít cao, để tránh rò rỉ trong quá trình sử dụng.
Thiết kế các sản phẩm này đa dạng và thiết kế đủ linh hoạt để thích hợp lắp đặt với những loại máy bơm nước khác nhau.
Các sản phẩm này là sản phẩm có cấu tạo, thiết kế nhỏ gọn. Các sản phẩm này thường không chiếm nhiều diện tích khi lắp đặt.
Các thiết bị này là những dòng sản phẩm có giá thành rẻ, dễ dàng được tìm mua, thích hợp với nhiều mức kinh phí.
Chúng là dòng sản phẩm được cấu tạo từ nhiều loại vật liệu như đồng, gang, inox, thép, nhựa…
Bởi vì đặc tính của sản phẩm này là được lắp đặt chìm trong nước cho nên chúng được thiết kế để thích hợp ngâm trong nước.
Các sản phẩm này dựa vào nguyên lý hoạt động đặc biệt của chúng nên chúng yêu cầu hướng lắp đặt là hướng thẳng đứng, vuông góc với mặt đất.
Đặc điểm rọ bơm
8 Ứng dụng của rọ bơm
Đây là thiết bị thường được lắp đặt với các hệ thống máy bơm, lắp đặt tại các vị trí đầu vào của máy bơm.
Tất cả các vị trí, nơi có máy bơm được sử dụng với mục đích hút nước đều cần sử dụng các thiết bị này.
Chúng được sử dụng phổ biến nhất tại các ứng dụng như tại các giếng, ao, hồ hay một số ứng dụng tưới tiêu, thủy lợi khác,
Trong các môi trường công nghiệp, rọ hút được sử dụng với máy bơm bể phốt, máy bơm hút nước được sử dụng ở sông và hồ.
Ngoài việc ứng dụng với các máy bơm bơm chất lỏng, máy bơm nước thông thường ví dụ như bơm nước tại các ao, hồ, giếng… Thiết bị này còn được ứng dụng với các máy bơm khí sử dụng trong công nghiệp như máy bơm khí nén.
Ứng dụng rọ bơm
9 Lưu ý khi lắp đặt rọ bơm
Trước tiên, cần phải lựa chọn được thiết bị rọ bơm phù hợp và để xác định được thiết bị thích hợp với hệ thống thì cần phải xác định được mục đích sử dụng của chúng là để làm gì? Chúng được ứng dụng ở đâu, chức năng là gì?
Ví dụ: Nó được sử dụng ở trong môi trường nước thông thường hay nó được sử dụng trong công nghiệp như công nghiệp ô tô, nhiên liệu.
Việc xem xét ứng dụng cần sử dụng là rất quan trọng, điều này giúp lựa chọn được loại rọ phù hợp để đảm bảo tuổi thọ cho rọ và cho hệ thống.
Để lựa chọn các sản phẩm thích hợp cũng cần xem xét áp lực mà chúng làm việc.
Quá trình lắp đặt sản phẩm này tương đối đơn giản, rọ bơm cần phải được lắp đặt theo phương thẳng đứng, hoặc các góc theo phương thẳng đứng, các rọ bơm không được lắp đặt theo phương ngang.
Về vị trí lắp đặt, yêu cầu về khoảng cách tối đa giữa máy bơm và rọ bơm là 8m.
Sơ đồ lắp đặt rọ bơm
10 Bảo trì rọ bơm
Để bảo vệ máy bơm và toàn bộ hệ thống cần phải đưa ra chính sách bảo trì rọ bơm đúng đắn.
Các thiết bị này sau thời gian sử dụng thường xảy ra tình trạng bị tắc nghẽn vì vậy chúng cần phải được vệ sinh thường xuyên, loại bỏ tạp chất khỏi lưới và rọ vừa giúp bảo vệ hoạt động của rọ, tránh rọ bị rò rỉ vừa giúp kéo dài tuổi thọ cho rọ.
Cần thực hiện việc kiểm tra tình trạng của rọ thường xuyên, kiểm tra tình trạng ăn mòn của lưới lọc, tình trạng của các bộ phận bên trong để thay thế kịp thời.
Cần phải đảm bảo rằng ở đáy bể, đáy giếng sạch sẽ.
Thay thế sản phẩm mới ngay khi phát hiện các tình trạng lỗi, hỏng. Chúng là 1 thiết bị quan trọng trong hệ thống máy bơm, nếu các thiết bị này bị hỏng mà không được thay thế kịp thời sẽ dẫn đến hư hỏng hệ thống máy bơm.
Bảo trì rọ bơm
11 So sánh rọ bơm và van 1 chiều
11.1 Giống nhau
Đều là các thiết bị van công nghiệp, được sử dụng với mục đích chính là để ngăn chặn dòng chảy ngược, bảo vệ các thiết bị khỏi tình trạng dòng chảy ngược xảy ra.
Hai sản phẩm rọ bơm và van 1 chiều này đều có hoạt động tương tự nhau, nó đều là các van hoạt động tự động.
11.2 Khác nhau
Rọ bơm
Chúng là sản phẩm được lắp đặt cùng với các máy bơm, chức năng của sản phẩm này chỉ thích hợp khi lắp đặt cùng với các máy bơm.
Van 1 chiều
Van 1 chiều thì khác, nó có nhiều chức năng hơn, nó có thể được lắp đặt cùng với nhiều loại hệ thống khác nhau.
Sản phẩm này được thiết kế với 1 bộ lọc, cho khả năng lọc, loại bỏ tạp chất, ngăn tạp chất chảy vào trong hệ thống và vào các thiết bị khác cụ thể là máy bơm.
Van 1 chiều thì không được thiết kế bộ lọc như vậy, van 1 chiều thường được lắp đặt sau một bộ lọc riêng biệt khác để tránh tình trạng hư hỏng do các tạp chất gây ra.
Sản phẩm này được lắp đặt ở cuối đường ống, lắp đặt ở đầu vào, đầu hút của máy bơm.
Van 1 chiều thì thường được lắp đặt ở trên đường ống vận chuyển, lắp đặt ở những vị trí giữa các đường ống.
Vì được lắp đặt ở đầu vào, cuối đường ống nến chỉ được thiết kế với 1 đầu kết nối có thể là bích hoặc ren, đầu còn lại là lưới lọc.
Van 1 chiều thì được lắp đặt ở giữa đường ống, kết nối với 2 đầu đường ống nên được thiết kế 2 đầu kết nối (bích, ren)
Chúng được lắp đặt ở đầu hút của máy bơm
Van 1 chiều thì được ứng dụng lắp đặt ở đầu xả của máy bơm.
Sản phẩm này được yêu cầu lắp theo phương thẳng đứng.
Van 1 chiều có thể được lắp đặt theo phương ngang hoặc phương thẳng đứng.
Sản phẩm này được sử dụng trong hệ thống máy bơm, thường được tìm thấy ở cuối đường ống của đầu hút vào. Chúng hoạt động như một van 1 chiều, ngoài ra chúng còn được thiết kế bộ lọc ở đầu vào vì vậy, mục đích sử dụng của rọ bơm đó là ngăn chặn dòng chảy ngược trong đường ống và ngăn chặn các tạp chất chảy vào trong rọ bơm, trong hệ thống.
Đây là thiết bị rất quan trọng trong các hệ thống máy bơm. Sản phẩm này rất cần thiết và mang lại nhiều lợi ích trong hệ thống. Chúng giúp ngăn ngừa tình trạng máy bơm bị hỏng do các tạp chất có trong lưu chất, ngăn máy bơm bị hỏng do tình trạng chạy trong trạng thái khô và giúp ngăn lãng phí năng lượng do tình trạng chạy trong trạng thái khô này. Vị vậy, đây là sản phẩm rất cần thiết trong các hệ thống máy bơm, nó là 1 thiết bị không thể thiếu trong các hệ thống này.
Đây là 1 sản phẩm van 1 chiều, chúng cũng có thể bị hỏng, các nguyên nhân chính đó là do bị tắc nghẽn hoặc do bị mài mòn.
Sản phẩm này bị tắc nghẽn do sử dụng trong thời gian dài mà không được vệ sinh. Điều này gây tắc nghẽn đường dẫn vào ống và cũng có thể là nguyên nhân khiến cho rọ bơm bị rò rỉ khi các tạp chất này khiến cho chúng không thể đóng kín được.
Dòng sản phẩm này bị mài mòn sau thời gian sử dụng sẽ khiến các chi tiết bị hỏng, lỗi, chúng cũng có thể bị gỉ sét nếu sử dụng không đúng mục đích.
