Tuổi thọ của van bướm là bao lâu?
Tuổi thọ của van bướm là bao lâu? Vòng đời sử dụng là bao lâu? Là những câu hỏi thường được cân nhắc khi khách hàng đưa ra quyết định lựa chọn van bướm. Tuổi thọ của van bướm cho biết rằng chúng có thể hoạt động và đảm bảo hiệu suất trong khoảng thời gian bao lâu, để người dùng có thể lên kế hoạch dự tính quy trình bảo dưỡng, bảo trì, sửa chữa và thay thế phù hợp. Bài viết dưới đây tìm hiểu khái quát về tuổi thọ của từng loại van bướm, các yếu tố ảnh hưởng và cách kéo dài tuổi thọ của chúng.
Tuổi thọ của van bướm được hiểu là gì?
Tuổi thọ của van bướm được nhắc đến là khoảng thời gian mà van có thể làm việc ổn định, hiệu quả và chính xác trước khi gặp bất kì một vấn đề trục trặc, lỗi, hỏng hóc nào. Một vòng đời của van bướm được tính từ khi đưa van vào sử dụng cho đến khi phải thay thế.
Vòng đời của một van bướm là vấn đề quan trọng cần phải quan tâm, chúng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động cũng như chi phí bảo trì, bảo dưỡng, thay thế.
Khi một van kết thúc vòng đời cũng có nghĩa là chúng đã bị hỏng, thường là các lỗi ăn mòn, mài mòn, gỉ sét, nứt vỡ, không đóng kín, không mở được, hỏng cơ chế truyền động, hỏng gioăng, gioăng cứng, biến dạng…
Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ của van bướm
Lựa chọn vật liệu
- Vật liệu cấu trúc van ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ của van bướm. Tùy từng loại vật liệu có những đặc trưng khác nhau, tính chất khác nhau và độ bền khác nhau. Có các loại vật liệu phổ biến trong cấu trúc van bướm như vật liệu gang, thép, inox, nhựa, nhôm… Tính chất của từng vật liệu khác nhau nên khi cấu trúc van, đặc trưng của từng van cũng sẽ khác nhau, chúng ảnh hưởng đến khả năng chịu nhiệt, khả năng chịu áp, khả năng chống ăn mòn, khả năng chống mài mòn.
- Ví dụ: Vật liệu inox, nhựa UPVC…thường cung cấp khả năng chống gỉ, chống ăn mòn, kháng hóa chất tốt nhất, vì vậy, chúng sẽ đảm bảo tuổi thọ lâu dài khi phải sử dụng trong điều kiện môi trường ăn mòn, trong khi đó các mã vật liệu gang, thép sẽ không đảm bảo độ bền trong điều kiện này. Ngược lại, vật liệu gang, thép lại cung cấp khả năng chịu nhiệt, chịu áp tốt, đảm bảo an toàn khi sử dụng tại các ứng dụng này.
- Vì vậy, việc lựa chọn vật liệu van bướm phù hợp với ứng dụng là yếu tố quan trọng để đảm bảo tuổi thọ của van.
Môi trường làm việc
- Điều kiện môi trường làm việc cũng ảnh hưởng nhiều đến tuổi thọ của van bướm. Điều kiện môi trường làm việc bao gồm một số yếu tố như nhiệt độ, áp suất, lưu chất xử lý. Điều kiện nhiệt độ, áp suất, đặc điểm lưu chất xử lý tác động lên các phản ứng của van, ảnh hưởng đến chất lượng của van. Trong điều kiện nhiệt cao, áp cao, lưu chất ăn mòn, chất lỏng chứa hạt rắn sẽ khiến quá trình mài mòn, ăn mòn của van diễn ra nhanh hơn, tuổi thọ của van bị rút ngắn.
- Van bướm sử dụng trong điều kiện áp suất quá cao, cao hơn so với mức áp suất làm việc tối đa của van, có thể gây biến dạng thân van, đệm van và đĩa van. Việc sử dụng van với điều kiện quá nhiệt, nhiệt độ cao hơn so với nhiệt độ làm việc tối đa cũng có thể gây biến dạng cơ học vật liệu, ảnh hưởng đến tuổi thọ của van bướm.
- Ví dụ: Trong điều kiện xử lý hóa chất và điều kiện nhiệt cao, van có thể sẽ bị ăn mòn, nhiệt độ cao càng đẩy nhanh quá trình phản ứng ăn mòn của van, van càng nhanh chóng bị hỏng hơn. Cần phải lựa chọn vật liệu phù hợp và xử lý chính xác.
Điều kiện hoạt động
- Điều kiện vận hành, hoạt động của van cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tuổi thọ của van bướm. Yếu tố điều kiện vận hành như tần suất hoạt động, nhiệt độ vận hành, áp suất vận hành… Tần suất vận hành thường xuyên đồng nghĩa với van phải hoạt động nhiều hơn, nhanh chóng bị mài mòn và nhanh hỏng hơn.
Bảo dưỡng, bảo trì
- Bảo dưỡng, bảo trì định kì và thường xuyên là một biện pháp để đảm bảo các van này bền bỉ, tuổi thọ dài. Quy trình bảo dưỡng và bảo trì bao gồm một số công việc liên quan đến việc kiểm tra các chi tiết, bộ phận, vệ sinh, làm sạch, bôi trơn và thay thế. Quy trình này đảm bảo loại bỏ các nguy cơ tiềm ẩn gây hỏng van, nghẹt van và kịp thời phát hiện, thay thế, sửa chữa trước khi van bị hỏng lỗi, từ đó tăng tuổi thọ của van.
- Việc bảo dưỡng, bảo trì cần phải lưu ý thực hiện đúng hướng dẫn, kỹ thuật, tránh các lỗi không đáng có gây ảnh hưởng đến chất lượng của van. Sử dụng các dụng cụ, công cụ, chất tẩy rửa, chất làm sạch, bôi trơn phù hợp.
Quy trình sản xuất
- Chất lượng van tốt hay không, tuổi thọ có lâu dài hay không cũng tùy thuộc vào quy trình sản xuất van có chính xác, đảm bảo chất lượng, tuân thủ tiêu chuẩn không. Những điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của van, vật liệu cấu trúc phải đạt tiêu chuẩn, kích thước và thiết kế tuân thủ tiêu chuẩn. Thường được đánh giá thông qua thương hiệu sản xuất, các thương hiệu uy tín thường đảm bảo quy trình sản xuất đạt chuẩn nhất.
Tuổi thọ của từng loại van bướm khác nhau
Cấu trúc từng loại van bướm khác nhau có tuổi thọ khác nhau, do hiệu suất hoạt động của từng loại khác nhau. Hiện nay, có ba loại van bướm phổ biến phân loại theo cấu trúc. Đặc trưng tuổi thọ của từng loại đó là:
Van bướm đồng tâm
Van bướm đồng tâm có cấu trúc đơn giản, thiết kế đơn giản, trục van nằm trung tâm đĩa và trung tâm đường dẫn. Van này thường được sử dụng tại các ứng dụng nhiệt độ thấp, áp suất thấp. Với cấu trúc đặc trưng phần gioăng mềm, chuyển động đĩa có độ ma sát lớn, nên tuổi thọ của van bướm đồng tâm không được đánh giá quá cao. Nếu được ứng dụng, bảo dưỡng phù hợp van có thể sử dụng tốt lên đến 5 – 10 năm. Thời gian thay đổi tùy thuộc vào điều kiện sử dụng và bảo trì.
Van bướm lệch tâm kép
Van bướm lệch tâm kép là cải tiến của van bướm đồng tâm. Cấu trúc của van với hai điểm lệch tâm, trục lệch tâm đĩa và lệch tâm đường dẫn. Cấu trúc của van này giúp giảm độ mài mòn, giảm độ ma sát nên bên bỉ hơn. Chúng cũng cho phép sử dụng với các ứng dụng nhiệt cao, áp cao. Tuổi thọ của các van này thường từ 10 – 15 năm.
Van bướm lệch tâm ba
Van bướm lệch tâm ba có thể đánh giá là cải tiến nhất trong ba loại. Cấu trúc lệch tâm đĩa, lệch tâm đường dẫn và thiết kế đệm dạng nón. Van này khi điều khiển đóng mở độ ma sát cực kì thấp, hầu như không bị mài mòn. Thiết kế cho phép sử dụng với điều kiện nhiệt cao, áp cao và sử dụng tốt với điều kiện môi trường chất rắn. Tuổi thọ của các van này có thể lên đến 15 năm thậm chí 20 năm.
Phương pháp kéo dài tuổi thọ van bướm
Một van bướm có bền bỉ hay không, tuổi thọ có dài hay không còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Có câu “của bền tại người”, nên tuổi thọ của van có dài không phụ thuộc vào người sử dụng, có một số lưu ý khi sử dụng van bướm để đảm bảo chúng đạt hiệu quả tốt nhất, bền bỉ nhất đó là:
Lựa chọn hợp lý
- Trước hết, hãy chắc chắn rằng lựa chọn một van phù hợp với ứng dụng. Cân nhắc các yếu tố về môi trường làm việc, lưu chất xử lý, nhiệt độ làm việc, áp suất làm việc, điều kiện hoạt động để đảm bảo rằng, thiết kế của van bướm sẽ phù hợp.
- Việc sử dụng một van không phù hợp là yếu tố đầu tiên khiến chúng nhanh hư hỏng, rút ngắn tuổi thọ.
Lắp đặt chính xác
- Quá trình lắp đặt van cần phải diễn ra chính xác, tuân thủ kĩ thuật, hướng dẫn của nhà sản xuất. Đảm bảo van và đường ống được kết nối chặt chẽ, tránh rò rỉ, việc lắp đặt không chắc chắn có thể khiến van hoạt động sai cách, gây ra các ứng suất, hỏng van. Van lắp đặt quá chặt, tác động mô men xoắn quá mạnh có thể gây nứt mở, rạn nứt, tác động lên đĩa, lên gioăng, trục, gây khó khăn đến quá trình điều khiển và chất lượng của van.
Kiểm tra, bảo trì định kỳ
- Hãy lên lịch kiểm tra, bảo dưỡng, bảo trì định kỳ theo yêu cầu thực tế của hệ thống, dựa trên điều kiện sử dụng, tần suất sử dụng, môi trường sử dụng để xác định lịch bảo trì phù hợp. Việc bảo dưỡng, vệ sinh, làm sạch để ngăn ngừa các nguy cơ lỗi tiềm ẩn là rất cần thiết. Bảo trì định kỳ cũng cho phép phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề hỏng hóc.
Tần suất hoạt động hợp lý
- Cân nhắc tần suất hoạt động để cân nhắc lựa chọn các van phù hợp.
Kết luận: Tuổi thọ của từng loại van bướm có sự khác biệt nhất định, các van bướm lệch tâm có xu hướng bền bỉ hơn so với các van bướm thông thường. Việc tuổi thọ của van bướm có lâu dài, van có bền bỉ hay không còn bị tác động bởi nhiều yếu tố như vật liệu cấu trúc van, môi trường làm việc, áp suất, nhiệt độ làm việc, bảo dưỡng bảo trì và chất lượng của van.
Để kéo dài tuổi thọ van hãy giải quyết được các yếu tố tác động đến van. Điều quan trọng hơn hết là sử dụng đúng cách, tuân thủ hướng dẫn sử dụng và chắc chắn rằng van tương thích với ứng dụng.
